Formy zatrudnienia
Większość pracodawców, stawiając na rozwój firmy zatrudnia chociaż jednego pracownika. Proponując komuś pracę mamy różne formy zatrudnienia do wyboru, zależne od charakteru wykonywanej pracy. Takie formy różnią się głównie kosztami zatrudnienia, prawami przyszłego pracownika, w tym przysługującą mu ilością dni wolnych od pracy.
Formy zatrudnienia to grupy umów wiążących firmę z osobą, która wykonuje pracę za wynagrodzeniem. Wyróżniamy dwa rodzaje form zatrudnienia: PRACOWNICZE - jedynie umowy nawiązujące stosunek pracy, czyli stosunek prawny definiowany Kodeksem pracy (np. umowa o pracę) NIEPRACOWNICZE - wszystkie umowy nawiązane na podstawie Kodeksu cywilnego.
UMOWA O PRACĘ
Umowa o pracę, inaczej stosunek pracy to najpopularniejsza i najbardziej powszechna forma zatrudnienia. Stosunek pracy to relacja opisana przez Kodeks pracy, która łączy pracownika i pracodawcę. Oznacza to, że pracownik zobowiązuje się do wykonywania ustalonych obowiązków na wcześniej wyznaczonych przez pracodawcę warunkach. Natomiast pracodawca zobowiązuje się do zapłaty ustalonego wynagrodzenia za wykonywaną pracę. Kodeks pracy określa również inne zasady obowiązujące pracodawcę wobec pracowników, m.in. minimalne wynagrodzenie, uregulowany czas pracy, regularne badania lekarskie, utrzymywanie zasad BHP w miejscu pracy, obowiązkowe ubezpieczenie, prowadzenie podatku PIT oraz prowadzenie akt pracowników.
Umowa o pracę powinna zostać sporządzona w formie pisemnej. Dokument ten musi zawierać wiele elementów, takich jak: > datę zawarcia umowy i okres jej obowiązywania, > dane pracodawcy, m.in. adres siedziby, nazwę firmy, imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za zatrudnienie, > dane pracownika, m.in. adres zamieszkania, imię i nazwisko, stanowisko i rodzaj wykonywanej pracy, > ustalone warunki wynagrodzenia, > wymiar czasu pracy.
Ze względu na czas trwania Kodeks pracy wyróżnia kilka rodzajów umów o pracę: > okres próbny, > czas określony, > czas nieokreślony, > na zastępstwo.
UMOWA ZLECENIE
Umowa zlecenie to rodzaj formy niepracowniczej opartej na Kodeksie cywilnym. Charakteryzuje się dużą swobodą wyboru wykonania pracy, a Zleceniobiorca nie jest zależny od Zleceniodawcy. Dla Zleceniodawcy taki rodzaj umowy oznacza niższe koszty oraz możliwość szybkiego rozwiązania umowy. Cechą szczególną takiej umowy jest to, że przedmiotem umowy nie jest efekt końcowy, a wykonywana praca. Jeśli obie strony tak ustalą, praca nie musi być nawet realizowana za wynagrodzeniem. Praca nie ma określonego czasu trwania oraz może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron w dowolnym czasie. Obowiązuje także minimalna stawka godzinowa oraz opłacanie składek ZUS i ubezpieczenia zdrowotnego przez Zleceniodawcę.
UMOWA O DZIEŁO
Taką formę umowy tworzy Wykonawca oraz Zamawiający. W takim przypadku przedmiotem umowy jest wykonanie konkretnego i omówionego wcześniej dzieła przez Wykonawcę, za wynagrodzeniem od osoby Zamawiającej. Takie wynagrodzenie nie jest określone z góry przez przepisy, określa je osoba wykonująca pracę. Przez lekką formę takiej umowy, Zamawiający nie ma obowiązku płacenia ubezpieczenia dla Wykonawcy. Umowa musi określać rodzaj zleconego dzieła, czas realizacji oraz sposób wynagrodzenia. W przypadku takiej umowy najważniejszy jest efekt pracy.
SAMOZATRUDNIENIE
Samozatrudnienie to inaczej prowadzenie własnej działalności gospodarczej przez osobę fizyczną. W takim wypadku przedsiębiorcy nie chronią prawa, takie jak minimalne wynagrodzenie, ustalone normy czasu pracy lub urlop wypoczynkowy. Wszystkie obowiązki związane z prowadzeniem księgowości oraz ustaleniem zasad pracy są po stronie przedsiębiorcy.
POZOSTAŁE FORMY ZATRUDNIENIA
> KONTRAKT MENEDŻERSKI, jedna strona powierza kierowanie firmą drugiej stronie na określonych warunkach; > UMOWA O PRACĘ NAKŁADCZĄ, brak zasad dotyczących miejsca i godzin, dostarczenie efektów pracy w określonym terminie; > UMOWA AGENCYJNA. Dodatkowo funkcjonuje również bezpłatne świadczenie pracy w formie WOLONTARIATU, a także płatne lub bezpłatne STAŻE I PRAKTYKI.
AUTOR: Maja Wołowska